Tiểu sử về Kim Đồng, người anh hùng nhỏ tuổi

Kim Đồng, tên thật là Nông Văn Dền, sinh ngày 15 tháng 2 năm 1928 tại xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng, là một anh hùng thiếu niên của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Với tinh thần quả cảm, lòng yêu nước nồng nàn và sự mưu trí, đồng chí Kim Đồng đã góp phần quan trọng vào công cuộc cách mạng, đặc biệt là trong các nhiệm vụ liên lạc, bảo vệ các cán bộ Việt Minh. 

Tiểu sử về Kim Đồng

Kim Đồng (1929 – 1943), tên thật là Nông Văn Dền, là một thiếu niên người dân tộc Nùng, sinh ra tại xóm Nà Mạ, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. Lớn lên trên mảnh đất giàu truyền thống cách mạng, từ nhỏ Dền đã tiếp xúc với phong trào yêu nước. 

Gia đình Dền, dù nghèo khó, đã có những người thân tham gia vào các đoàn thể cách mạng từ rất sớm. Là con trai út trong một gia đình nông dân, Dền phải chịu nhiều thiệt thòi khi cha mất sớm, mẹ thường xuyên đau ốm, và các chị gái đều đã lập gia đình. 

Trong khi đó, người anh trai Nông Văn Tằng (bí danh Phục Quốc) đã sớm tham gia cách mạng, trở thành đội viên giải phóng quân. Để tạo điều kiện cho anh hoạt động cách mạng, từ năm 12 tuổi, Dền đã thay anh đảm nhận công việc phu và gánh vác nhiều công việc gia đình.

Gia đình Kim Đồng

Cha của Kim Đồng là ông Nông Văn Ý, một người dân làng Nà Mạ. Trong một lần sang quê vợ ở làng Kép Ké (Nà Sác), ông gặp nạn và qua đời, tuy nhiên, nguyên nhân chính xác của cái chết không được xác định.

Mẹ của Kim Đồng, bà Lân Thị Hò (1890 – 1972), là người làng Kép Ké. Bà là một phụ nữ chăm chỉ, hết lòng vì chồng con, giỏi nghề dệt và làm giấy bản, đồng thời là hội viên Hội Phụ nữ Cứu quốc. 

Sức khỏe của bà rất yếu, nên từ nhỏ Kim Đồng đã phải đảm nhận nhiều công việc của người lớn, điều này đã sớm hình thành ở Kim Đồng những phẩm chất như: quyết đoán, năng động, không ngại khó khăn và dũng cảm.

Kim Đồng có hai chị gái, một anh trai và một em gái. Chị gái cả, Nông Thị Nhằm, lấy chồng trong làng là Lý Văn Kinh, thường được gọi là Kinh Xình. Nhà anh Kinh Xình là nơi hội họp, đón tiếp và bảo vệ cán bộ cách mạng. 

Tại ngôi nhà này, vào ngày 14/2/1943, lãnh đạo chủ chốt Châu ủy Hà Quảng đã họp và nhờ hành động dũng cảm của Kim Đồng, các cán bộ đã thoát được lên núi phía sau nhà. Chị gái thứ hai, Nông Thị Lằng, cũng lấy chồng trong làng. 

Anh trai, Nông Văn Tằng (bí danh là Phục Quốc), sớm tham gia cách mạng, là đội viên giải phóng quân, và đã hy sinh trong trận chiến ở Chợ Đồn, Bắc Kạn. Để anh Phục Quốc có điều kiện hoạt động cách mạng, Kim Đồng, khi mới 12 tuổi, đã thay anh đi làm phu, chặt cây và trồng cỏ ở đồn Sóc Giang. Em gái của Kim Đồng là Nông Thị Slấn, xinh đẹp và chăm chỉ, nhưng không may qua đời do trượt chân ngã và chết đuối khi qua suối.

Kim Đồng Hy sinh

Kim Đồng cùng đồng đội đã đảm nhận nhiệm vụ giao liên, đưa đón cán bộ Việt Minh và chuyển thư từ. Trong một lần thực hiện nhiệm vụ, khi các cán bộ đang họp, anh phát hiện quân Pháp đang tiến tới khu vực cư trú của cán bộ. 

Kim Đồng đã nhanh trí đánh lạc hướng địch để đồng đội có thể đưa bộ đội về căn cứ an toàn. Trong quá trình chạy qua suối, anh bị quân Pháp đuổi theo và nổ súng. Kim Đồng đã hy sinh ngay bên bờ suối Lê Nin, Cao Bằng, vào ngày 15 tháng 2 năm 1943, khi vừa tròn 14 tuổi. Để tưởng nhớ sự hy sinh anh dũng của anh, nhà thơ đã miêu tả:

“Anh là anh Kim Đồng
Người anh hùng tuổi nhỏ
Đã anh dũng hy sinh
Vì quê hương đất nước
Nhưng Kim Đồng sống mãi
Nêu gương sáng muôn đời
Cho tuổi thơ Việt Nam
Luôn chăm ngoan, học tốt!”

Bài hát Kim Đồng sáng tác

Bài hát “Kim Đồng” là một sáng tác nổi tiếng của nhạc sĩ Phong Nhã. Đây là một ca khúc quen thuộc trong phong trào Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, được nhiều thế hệ thiếu nhi Việt Nam yêu thích. Bài hát ca ngợi sự hy sinh anh dũng của Kim Đồng, người đội trưởng đầu tiên của Đội Thiếu niên cứu quốc.

Anh Kim Đồng ơi! Anh Kim Đồng!

Người Đội trưởng đầu tiên rất trung kiên.

Đem tấm lòng son, giắt bao thư hồng,

Vượt đường xa, băng ngàn dốc núi cheo leo.

Tay nắm cờ đỏ sao vàng thắm tươi,

Anh dũng truyền tin đến khắp nơi.

Anh hy sinh khi còn đang tuổi thiếu niên,

Máu anh đã nhuộm lá cờ thêm tươi thắm.

Nêu gương sáng cho đàn em nhỏ noi theo,

Hồn anh sống mãi trong lòng miền quê.

Chúng em nguyện đoàn kết với nhau xây nước nhà

Xứng danh Đội viên chí khí anh Kim Đồng.

5 tác phẩm đầu tiên dự giải thưởng Văn học Kim Đồng

Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất (2023 – 2025) là một sáng kiến của Nhà xuất bản Kim Đồng, nhằm tìm kiếm và phát hiện những cây bút tài năng viết cho thiếu nhi. Với uy tín của thương hiệu Nhà xuất bản Kim Đồng và chiến dịch quảng bá rộng rãi, giải thưởng đã thu hút sự tham gia của nhiều nhà văn tên tuổi. 

Đã có 5 tác phẩm đầu tiên được Nhà xuất bản Kim Đồng xuất bản và giới thiệu đến độc giả, bao gồm: “Quà Tết của rừng xanh” (Hồng Chiến), “Cánh diều hình nốt nhạc” (Niê Thanh Mai), “Mùa động rừng” (Sương Nguyệt Minh), “Nhẩy lên và hét” (Phong Điệp) và “Đại náo nhà ông ngoại” (Nguyễn Xuân Thủy).

Tập truyện “Quà Tết của rừng xanh” của tác giả Hồng Chiến gồm 14 truyện ngắn mang đậm hương vị núi rừng Tây Nguyên, khéo léo khai thác chất liệu từ văn hóa bản địa và sự phong phú của thiên nhiên nơi đây. Độc giả sẽ bị cuốn hút bởi những chi tiết đầy tò mò về thế giới động vật trong rừng.

“Mùa động rừng” của nhà văn Sương Nguyệt Minh là một tiểu thuyết gồm 20 chương, kể về cuộc phiêu lưu bất đắc dĩ của Cún Vàng giữa núi rừng Tam Điệp hoang sơ, với sự hiện diện của thợ săn và thú hoang dã. 

“Cánh diều hình nốt nhạc” của Niê Thanh Mai là câu chuyện về cậu bé Đèn Pha chín tuổi, sống cùng ông bà ngoại, mẹ và em gái, trong khi bố là lính biên phòng ít khi về nhà. Những câu chuyện bình dị xung quanh cuộc sống của Đèn Pha được tác giả kể với cảm xúc tươi mới và sinh động.

Hai truyện dài khác, “Nhẩy lên và hét” của Phong Điệp và “Đại náo nhà ông bà ngoại” của Nguyễn Xuân Thủy, đều lấy bối cảnh trong mùa dịch, thể hiện sự thích ứng và sáng tạo của các nhân vật trong hoàn cảnh đặc biệt.

Nhà xuất bản Kim Đồng mong rằng Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất (2023-2025) sẽ tiếp tục nhận được sự tham gia tích cực của các tác giả, mang lại nhiều tác phẩm chất lượng cho độc giả thiếu nhi.

Chúng ta vừa điểm qua những điểm nhấn quan trọng trong Giải thưởng Văn học Kim Đồng lần thứ nhất (2023-2025) và những tác phẩm tiêu biểu đã được giới thiệu đến độc giả. Giải thưởng này không chỉ là sân chơi sáng tạo mà còn là nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho các tác giả, khơi gợi tình yêu văn học trong tâm hồn trẻ thơ. 

Nhà xuất bản Kim Đồng hy vọng rằng trong thời gian tới, giải thưởng sẽ tiếp tục đón nhận nhiều tác phẩm độc đáo, góp phần làm giàu thêm kho tàng văn học thiếu nhi Việt Nam. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự quan tâm và đóng góp của các tác giả, độc giả và mong rằng những tác phẩm mới sẽ tiếp tục chắp cánh cho những ước mơ và trí tưởng tượng của thế hệ trẻ.