Tại sao yên Nhật mất giá ? Nguyên nhân và giải pháp
Thị trường tài chính toàn cầu đang chứng kiến sự biến động mạnh mẽ trong những tháng gần đây, với tâm điểm là sự mất giá của đồng Yên Nhật (JPY). So với USD, giá trị của JPY đã giảm xuống mức thấp nhất trong 24 năm qua, khiến nhiều nhà đầu tư và chuyên gia kinh tế lo ngại. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích các nguyên nhân chính dẫn đến sự mất giá của JPY, đồng thời đánh giá tác động của nó đối với nền kinh tế Nhật Bản và thế giới.
Nguyên nhân dẫn đến sự mất giá của yên Nhật (JPY)
Chính sách tiền tệ
Sự khác biệt về lãi suất:
Nhật Bản: Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) duy trì chính sách tiền tệ siêu nới lỏng với lãi suất gần bằng 0% trong nhiều năm.
Mỹ: Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang tăng lãi suất mạnh mẽ để chống lại lạm phát.
Chênh lệch lãi suất giữa hai nền kinh tế khiến các nhà đầu tư bán JPY để mua USD, dẫn đến áp lực bán JPY và đẩy giá USD lên.
Chính sách kiểm soát đường cong lợi suất (YCC):
BOJ cam kết mua trái phiếu chính phủ Nhật Bản để giữ lãi suất dài hạn ở mức thấp.
Khi thị trường tin rằng BOJ sẽ phải từ bỏ YCC do áp lực lạm phát gia tăng, họ bán JPY để phòng ngừa rủi ro, dẫn đến giảm giá JPY.
Dòng chảy tài chính
Cán cân thương mại thặng dư: Nhật Bản thường xuyên có cán cân thương mại thặng dư, nghĩa là họ xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu. Tuy nhiên, gần đây, xuất khẩu của Nhật Bản đang chậm lại do nhu cầu toàn cầu yếu, trong khi giá nhập khẩu tăng do giá nguyên liệu tăng, dẫn đến giảm thặng dư thương mại.
Đầu tư ra nước ngoài: Các nhà đầu tư Nhật Bản đang tăng cường đầu tư ra nước ngoài để tìm kiếm lợi nhuận cao hơn, dẫn đến dòng chảy vốn chảy ra khỏi Nhật Bản và gây áp lực lên JPY.
Các yếu tố khác
Kinh tế toàn cầu: Tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại và bất ổn địa chính trị gia tăng khiến các nhà đầu tư ưa chuộng các tài sản an toàn như USD, gây áp lực lên các đồng tiền rủi ro hơn như JPY.
tâm lý thị trường:Tâm lý thị trường tiêu cực đối với JPY cũng có thể góp phần làm giảm giá trị của nó.
Tác động của việc mất giá yên Nhật ( JPY) đối với Việt Nam
Tác động tích cực
Xuất khẩu: Việc JPY yếu đi khiến hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam sang Nhật Bản trở nên rẻ hơn, thúc đẩy xuất khẩu và tăng doanh thu cho các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam.
Du lịch: Du lịch Nhật Bản trở nên rẻ hơn đối với du khách Việt Nam, có thể thu hút thêm du khách Việt Nam đến Nhật Bản, thúc đẩy ngành du lịch và dịch vụ của Việt Nam.
Kiều hối: Khi JPY yếu đi, giá trị kiều hối của người lao động Việt Nam tại Nhật Bản quy đổi sang VND sẽ tăng lên, giúp họ gửi về nhà nhiều tiền hơn, hỗ trợ gia đình và nền kinh tế Việt Nam.
Doanh nghiệp vay vốn bằng JPY: Các doanh nghiệp Việt Nam vay vốn bằng JPY sẽ được hưởng lợi khi JPY yếu đi vì họ sẽ phải trả lại khoản vay bằng ít VND hơn.
Tác động tiêu cực
Nhập khẩu: Giá nhập khẩu từ Nhật Bản sang Việt Nam sẽ tăng cao hơn do JPY yếu đi, ảnh hưởng đến giá thành sản xuất của các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng nguyên liệu nhập khẩu từ Nhật Bản và đẩy lạm phát gia tăng.
Đầu tư: Việc JPY yếu đi có thể khiến các nhà đầu tư Nhật Bản hạn chế đầu tư vào Việt Nam, ảnh hưởng đến nguồn vốn đầu tư nước ngoài cho Việt Nam.
Cạnh tranh: Hàng hóa Nhật Bản trở nên rẻ hơn trên thị trường Việt Nam, gây áp lực cạnh tranh cho các sản phẩm nội địa, đặc biệt là những sản phẩm cùng phân khúc.
Tác động tổng thể
Tác động tổng thể của việc mất giá JPY đối với Việt Nam phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mức độ mất giá JPY, cơ cấu xuất nhập khẩu và khả năng thích ứng của các doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, nhìn chung, tác động của việc mất giá JPY đối với Việt Nam có thể được đánh giá là lợi nhiều hơn hại.
Nên làm gì khi yên Nhật mất giá
Đối với cá nhân
Tận dụng lợi thế:
Mua sắm hàng hóa Nhật Bản: Việc yên Nhật ( JPY ) yếu đi khiến hàng hóa Nhật Bản rẻ hơn khi mua bằng VND. Đây là cơ hội tốt để mua sắm các mặt hàng chất lượng cao từ Nhật Bản như điện tử, thời trang, thực phẩm, v.v.
Du lịch Nhật Bản: Du lịch Nhật Bản cũng trở nên rẻ hơn khi JPY yếu đi. Nếu bạn có kế hoạch du lịch Nhật Bản, đây là thời điểm tốt để thực hiện chuyến đi.
Nhận kiều hối: Nếu bạn có người thân hoặc bạn bè đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản, họ sẽ nhận được nhiều VND hơn khi quy đổi kiều hối từ JPY sang VND.
Hạn chế rủi ro:
Hạn chế nhập khẩu hàng hóa từ Nhật Bản: Nếu bạn là doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa từ Nhật Bản, bạn sẽ phải trả nhiều VND hơn cho cùng một lượng hàng hóa do JPY yếu đi. Do đó, bạn nên cân nhắc hạn chế nhập khẩu hàng hóa từ Nhật Bản hoặc đàm phán lại giá với nhà cung cấp Nhật Bản.
Tránh đầu tư vào tài sản denominated in JPY: Nếu bạn đang cân nhắc đầu tư vào tài sản denominated in JPY, bạn nên cẩn thận vì giá trị của tài sản này có thể giảm do JPY yếu đi.
Theo dõi sát sao thị trường JPY: Bạn nên theo dõi sát sao diễn biến thị trường JPY để có thể đưa ra các quyết định đầu tư và kinh doanh phù hợp.
Đối với doanh nghiệp xử dụng yên Nhật
Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu: Doanh nghiệp nên đa dạng hóa thị trường xuất khẩu để giảm thiểu rủi ro do JPY yếu đi.
Tăng cường năng lực cạnh tranh: Doanh nghiệp cần tăng cường năng lực cạnh tranh để có thể cạnh tranh với các sản phẩm Nhật Bản rẻ hơn trên thị trường trong nước.
Tìm kiếm cơ hội đầu tư tại Nhật Bản: Doanh nghiệp có thể tìm kiếm cơ hội đầu tư tại Nhật Bản để tận dụng lợi thế từ việc JPY yếu đi.
Hợp tác với các đối tác Nhật Bản: Doanh nghiệp có thể hợp tác với các đối tác Nhật Bản để chia sẻ rủi ro và cơ hội do JPY yếu đi.
Sự mất giá của yên Nhật JPY là một vấn đề phức tạp với nhiều nguyên nhân và tác động. Mặc dù nó có thể mang lại một số lợi ích cho nền kinh tế Nhật Bản, nhưng nó cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Chính phủ Nhật Bản và BOJ cần theo dõi sát sao tình hình thị trường và có những biện pháp can thiệp phù hợp để giảm thiểu tác động tiêu cực của sự mất giá JPY.