Ăn hoài mà không béo? Đây là lý do tại sao bạn không tăng cân!

Bạn đã từng thắc mắc tại sao mình có thể ăn rất nhiều mà vẫn không tăng cân? Đây là một vấn đề khá phổ biến mà nhiều người đang đối mặt, nhưng lại ít được hiểu rõ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các nguyên nhân từ di truyền cho đến lối sống có thể gây ra tình trạng khó tăng cân. Bên cạnh đó, chúng ta cũng sẽ cung cấp những lời khuyên hữu ích và các biện pháp thực tế giúp bạn cải thiện khả năng tăng cân một cách lành mạnh.

Định nghĩa “Khó tăng cân”

Khó tăng cân là tình trạng một cá nhân tiêu thụ lượng calo đủ hoặc thậm chí cao hơn mức cần thiết để duy trì trọng lượng cơ thể hiện tại, nhưng không thể tăng cân. Đây thường không phải là một bệnh lý mà là đặc điểm cá nhân liên quan đến cách cơ thể chuyển hóa và sử dụng năng lượng. Một số người có tỷ lệ trao đổi chất nhanh tự nhiên, cho phép họ đốt cháy calo nhanh chóng và hiệu quả, khiến việc tăng cân trở nên khó khăn hơn.

Phân biệt khó tăng cân với các trường hợp bệnh lý

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, khó tăng cân có thể là triệu chứng của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hoặc rối loạn ăn uống. Ví dụ:

Các bệnh lý về tiêu hóa: Các bệnh như bệnh Crohn, viêm đại tràng hoặc bệnh celiac có thể gây rối loạn hấp thu, khiến cơ thể không thể hấp thụ đủ chất dinh dưỡng từ thức ăn, dẫn đến khó tăng cân.

Rối loạn chuyển hóa: Các tình trạng như bệnh đái tháo đường loại 1 hoặc các vấn đề về tuyến giáp (như cường giáp) có thể tăng tốc độ trao đổi chất, ngăn cản sự tăng cân ngay cả khi ăn nhiều.

Rối loạn ăn uống: Các tình trạng như chán ăn tâm thần (anorexia nervosa) hoặc rối loạn ăn uống không rõ nguyên nhân (OSFED) có thể gây khó khăn trong việc duy trì hoặc tăng cân do hành vi ăn uống bất thường.

Các bệnh nhiễm trùng mạn tính: Bệnh HIV/AIDS hoặc lao có thể gây sụt cân không giải thích được và khó tăng cân do cơ thể tiêu tốn năng lượng để chiến đấu với bệnh tật.

Khi đối mặt với tình trạng khó tăng cân, điều quan trọng là phải xác định liệu đó có phải là do đặc điểm sinh lý tự nhiên hay là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe cần được điều trị. Điều này thường đòi hỏi sự đánh giá của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để loại trừ các nguyên nhân y tế và xác định kế hoạch ăn uống và chăm sóc sức khỏe phù hợp.

Nguyên nhân khiến bạn khó tăng cân

Dưới đây là phân tích chi tiết các nguyên nhân chính có thể khiến một số người khó tăng cân, dù ăn uống đầy đủ:

Yếu tố di truyền

Ảnh hưởng của gen: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng gen có thể ảnh hưởng đáng kể đến cách cơ thể chúng ta xử lý và chuyển hóa năng lượng. Những người có gen gây chuyển hóa năng lượng nhanh sẽ đốt cháy calo hiệu quả hơn, điều này có thể khiến họ khó tăng cân hơn người bình thường.

Sự trao đổi chất cá nhân: Tỷ lệ trao đổi chất cơ bản (BMR) – lượng calo cần thiết để duy trì hoạt động sống cơ bản khi cơ thể nghỉ ngơi – khác nhau giữa các cá nhân, phần lớn do di truyền.

Chuyển hóa cao

Chuyển hóa năng lượng: Những người có tỷ lệ chuyển hóa cao sử dụng năng lượng nhanh hơn, điều này có nghĩa là họ đốt cháy nhiều calo hơn cả khi nghỉ ngơi và khi hoạt động.

Tác động đến việc tăng cân: Do chuyển hóa năng lượng hiệu quả, những người này có thể thấy khó khăn trong việc tăng cân bởi vì cơ thể họ đốt cháy calo nhanh đến mức lượng thức ăn thông thường không đủ để tạo ra mức dư thừa calo cần thiết cho việc tăng cân.

Ăn không đủ

Đánh giá sai lượng calo cần thiết: Một số người có thể nhận thức không chính xác về lượng calo họ tiêu thụ hàng ngày, dẫn đến việc ăn không đủ để đạt được sự dư thừa calo cần thiết cho sự tăng trưởng trọng lượng.

Kế hoạch ăn uống không phù hợp: Không lập kế hoạch ăn uống có hệ thống có thể khiến người dùng không nhận đủ các chất dinh dưỡng và calo cần thiết để tăng cân.

Rối loạn tiêu hóa

Các tình trạng như hội chứng ruột kích thích, bệnh Crohn, hoặc bệnh celiac có thể cản trở khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, ảnh hưởng đến khả năng tăng cân.

Các bệnh lý khác

Bệnh đái tháo đường, rối loạn tuyến giáp và các tình trạng sức khỏe khác có thể tác động đến sự thèm ăn, chuyển hóa và tổng thể quá trình tăng cân.

Những nguyên nhân này cho thấy rằng việc khó tăng cân có thể do nhiều yếu tố khác nhau, từ di truyền đến sức khỏe, và việc hiểu rõ chúng là bước đầu tiên quan trọng để xác định phương pháp giải quyết phù hợp.

Mẹo tăng cân hiệu quả 

Để giải quyết vấn đề khó tăng cân, các biện pháp sau có thể được áp dụng để tăng cường calo một cách lành mạnh và hiệu quả:

Tăng cường calo

Chọn thực phẩm giàu năng lượng: Tập trung vào việc bổ sung thực phẩm giàu calo nhưng cũng giàu dinh dưỡng. Các loại hạt, bơ, phô mai, và các loại thịt béo là những lựa chọn tốt.

Tăng số bữa ăn: Thay vì chỉ ăn ba bữa lớn, hãy thêm các bữa ăn nhẹ vào giữa các bữa chính để tăng tổng lượng calo hấp thụ mỗi ngày.

Sử dụng thêm topping và phụ gia: Thêm bơ, dầu ô liu, hoặc các loại sốt giàu calo vào món ăn để tăng cường lượng calo tiêu thụ một cách dễ dàng.

Bổ sung dinh dưỡng

Ăn đa dạng các nhóm thực phẩm: Đảm bảo rằng bạn tiêu thụ đủ protein, chất béo, và carbohydrate. Protein là cần thiết cho sự xây dựng và sửa chữa cơ bắp, trong khi chất béo là nguồn năng lượng dồi dào.

Bổ sung vitamin và khoáng chất: Cân nhắc bổ sung vitamin D, canxi, sắt và các khoáng chất khác nếu chế độ ăn của bạn không cung cấp đủ.

Sử dụng chất bổ sung: Trong một số trường hợp, chất bổ sung calo hoặc protein, như bột protein hoặc các loại sữa sinh học, có thể giúp tăng cường lượng calo và dinh dưỡng.

Lập kế hoạch ăn uống

Lập kế hoạch ăn uống khoa học: Xác định nhu cầu calo hàng ngày của bạn và lập kế hoạch các bữa ăn để đáp ứng hoặc vượt quá số lượng đó. Có thể sử dụng các ứng dụng hoặc công cụ trực tuyến để theo dõi lượng calo.

Chuẩn bị trước các bữa ăn: Chuẩn bị trước thực phẩm cho cả tuần giúp đảm bảo bạn có đủ calo cần thiết và tránh bỏ qua bất kỳ bữa ăn nào.

Theo dõi tiến trình: Ghi chép lại tiến trình của bạn và điều chỉnh lượng thực phẩm theo nhu cầu thực tế của cơ thể để đảm bảo bạn đang tiến bộ theo hướng mong muốn.

Qua bài viết này, chúng ta đã đi qua một hành trình khám phá các nguyên nhân và giải pháp cho tình trạng ăn mãi không béo. Hiểu rõ về cơ chế của cơ thể và các yếu tố ảnh hưởng tới khả năng tăng cân là bước đầu tiên quan trọng để thay đổi tình trạng này. Đừng ngần ngại áp dụng các biện pháp đã được đề xuất và tham khảo ý kiến từ các chuyên gia dinh dưỡng để có được kế hoạch ăn uống phù hợp nhất. Hãy nhớ rằng, mỗi bước bạn đi đều là tiến gần hơn tới mục tiêu sức khỏe và cân nặng lý tưởng của mình.