Overthinking là gì? Hiểu rõ bản chất và cách vượt qua

Bạn có bao giờ chìm đắm trong những suy nghĩ tiêu cực, lo lắng về những điều không đâu, và khó thoát khỏi vòng xoáy suy tư? Đó chính là overthinking – “suy nghĩ quá mức”. Vậy overthinking là gì và làm thế nào để vượt qua nó? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để hiểu rõ hơn về “suy nghĩ quá mức” và cách thức để chiến thắng nó, hướng đến một cuộc sống an nhiên và hạnh phúc.

Overthinking là gì ?

Dưới đây là khái niệm cơ bản và biểu hiện của overthinking:

Khái niệm

Overthinking, hay còn gọi là suy nghĩ quá mức, là tình trạng một người dành quá nhiều thời gian và năng lượng để suy nghĩ về một vấn đề, thường là những vấn đề nhỏ nhặt hoặc không cần thiết và không thể chuyển những suy nghĩ này thành hành động hoặc một kết quả tích cực nào đó.

Biểu hiện của overthinking

Luôn suy nghĩ về những điều đã qua: Người overthinking thường có xu hướng hối tiếc về quá khứ, tự trách bản thân hoặc lo lắng về những sai lầm đã mắc phải.

Lo lắng về tương lai: Họ thường lo lắng về những điều có thể xảy ra trong tương lai, dù là những điều không chắc chắn hoặc khó có thể xảy ra.

Phân tích quá mức: Người overthinking có xu hướng phân tích mọi thứ một cách quá mức, dẫn đến việc bỏ qua những chi tiết quan trọng và đưa ra những quyết định sai lầm.

Khó khăn trong việc đưa ra quyết định: Họ thường gặp khó khăn trong việc đưa ra quyết định vì lo lắng về những hậu quả có thể xảy ra.

Mất ngủ: Việc suy nghĩ quá nhiều có thể khiến họ khó ngủ hoặc ngủ không ngon giấc.

Tác hại của việc overthinking

Dưới đây là một số tác hại phổ biến của việc overthinking:

Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần

Căng thẳng, lo âu và trầm cảm: Việc suy nghĩ quá nhiều về những điều tiêu cực có thể dẫn đến căng thẳng, lo âu và thậm chí là trầm cảm. Khi chúng ta lo lắng về một vấn đề nào đó, cơ thể sẽ tiết ra hormone cortisol, dẫn đến các triệu chứng như tim đập nhanh, đổ mồ hôi, khó thở và mất ngủ. Lâu dần, tình trạng căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và thể chất của chúng ta.

Mất tự tin và lòng tự trọng: Việc thường xuyên tự trách bản thân hoặc lo lắng về những sai lầm trong quá khứ có thể khiến chúng ta mất đi sự tự tin và lòng tự trọng. Khi chúng ta không tin tưởng vào bản thân, chúng ta sẽ gặp khó khăn trong việc đưa ra quyết định và đạt được mục tiêu của mình.

Khó tập trung: Việc suy nghĩ quá nhiều có thể khiến chúng ta khó tập trung vào công việc, học tập hoặc các hoạt động khác. Khi tâm trí chúng ta bị bận rộn với những suy nghĩ tiêu cực, chúng ta sẽ khó có thể hoàn thành tốt những nhiệm vụ quan trọng.

Ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất

Mệt mỏi: Việc suy nghĩ quá nhiều có thể khiến chúng ta cảm thấy mệt mỏi về cả thể chất và tinh thần. Khi chúng ta lo lắng hoặc căng thẳng, cơ thể sẽ mất nhiều năng lượng hơn bình thường, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, kiệt sức.

Đau nhức đầu: Căng thẳng và lo âu có thể dẫn đến đau nhức đầu. Khi chúng ta lo lắng, cơ bắp ở đầu và cổ sẽ co thắt, dẫn đến tình trạng đau nhức.

Rối loạn giấc ngủ: Việc suy nghĩ quá nhiều vào ban đêm có thể khiến chúng ta khó ngủ hoặc ngủ không ngon giấc. Ngủ không đủ giấc có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và thể chất của chúng ta.

Ảnh hưởng đến các mối quan hệ

Gây mâu thuẫn: Việc suy nghĩ quá nhiều về những điều tiêu cực trong mối quan hệ có thể dẫn đến mâu thuẫn và hiểu lầm. Khi chúng ta lo lắng hoặc nghi ngờ đối phương, chúng ta có thể có những hành động hoặc lời nói làm tổn thương họ.

Gây xa cách: Việc dành quá nhiều thời gian để suy nghĩ về những vấn đề cá nhân có thể khiến chúng ta xa cách với những người xung quanh. Khi chúng ta không tập trung vào hiện tại và không dành thời gian cho những người thân yêu, chúng ta có thể đánh mất những mối quan hệ quan trọng.

Cách vượt qua overthinking

Có nhiều cách để vượt qua overthinking và cải thiện sức khỏe tinh thần của bạn. Dưới đây là một số cách hiệu quả:

Nhận thức được vấn đề

Bước đầu tiên để giải quyết bất kỳ vấn đề nào là nhận thức được nó. Hãy dành thời gian để quan sát bản thân và nhận ra khi nào bạn đang suy nghĩ quá mức. Một số dấu hiệu phổ biến bao gồm:

Luôn suy nghĩ về những điều đã qua hoặc lo lắng về tương lai

Khó khăn trong việc đưa ra quyết định

Mất ngủ hoặc ngủ không ngon giấc

Cảm thấy căng thẳng, lo âu hoặc buồn bã

Khó tập trung vào công việc hoặc học tập

Thay đổi cách nhìn nhận vấn đề

Cách bạn nhìn nhận vấn đề có thể ảnh hưởng đáng kể đến cách bạn cảm nhận về nó. Thay vì tập trung vào những điều tiêu cực, hãy cố gắng nhìn nhận vấn đề một cách khách quan và tích cực hơn. Hãy tự hỏi bản thân:

Vấn đề này có thực sự quan trọng như tôi nghĩ không?

Tôi có thể làm gì để giải quyết vấn đề này?

Điều gì tồi tệ nhất có thể xảy ra?

Tôi có thể học hỏi được gì từ trải nghiệm này?

Hạn chế thời gian suy nghĩ

Thiết lập một khoảng thời gian nhất định để suy nghĩ về vấn đề, sau đó chuyển sang hoạt động khác. Sử dụng đồng hồ hẹn giờ hoặc kỹ thuật pomodoro để giúp bạn tập trung.

Tập trung vào hiện tại

Suy nghĩ về quá khứ hoặc tương lai có thể khiến bạn lo lắng và căng thẳng. Thay vào đó, hãy tập trung vào hiện tại và những gì bạn đang làm. Hãy thực hành chánh niệm bằng cách chú ý đến hơi thở, cơ thể và môi trường xung quanh.

Thực hành thiền định hoặc yoga

Thiền định và yoga có thể giúp bạn thư giãn tâm trí, giảm bớt căng thẳng và lo âu. Tham gia các lớp học hoặc sử dụng các ứng dụng thiền định để bắt đầu.

Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục là một cách tuyệt vời để giải phóng endorphin, giúp cải thiện tâm trạng và giảm bớt căng thẳng. Hãy dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tập thể dục, chẳng hạn như đi bộ, chạy bộ hoặc bơi lội.

Ngủ đủ giấc và tránh xa đồ uống có hại

Khi bạn không ngủ đủ giấc, bạn sẽ dễ bị cáu kỉnh, lo lắng và suy nghĩ tiêu cực hơn. Hãy đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm.

Caffeine và rượu bia có thể khiến bạn lo lắng và khó ngủ. Hạn chế hoặc loại bỏ những chất này khỏi chế độ ăn uống của bạn.

Chia sẻ với người khác hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp

Nói chuyện với bạn bè, thành viên gia đình hoặc chuyên gia tâm lý về những gì bạn đang trải qua. Chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc của bạn có thể giúp bạn cảm thấy nhẹ nhõm và được hỗ trợ.

Nếu bạn đã thử những cách trên mà vẫn không thể vượt qua overthinking, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý. Họ có thể cung cấp cho bạn các công cụ và kỹ thuật để quản lý suy nghĩ của mình và cải thiện sức khỏe tinh thần của bạn.

Overthinking là một vấn đề phổ biến, nhưng hoàn toàn có thể vượt qua nếu bạn có ý thức và áp dụng những phương pháp phù hợp. Hãy nhớ rằng, bạn không đơn độc và luôn có những giải pháp để giúp bạn chiến thắng suy nghĩ quá mức. Hãy bắt đầu hành trình thay đổi ngay hôm nay để hướng đến một cuộc sống an nhiên và hạnh phúc!