Tiểu sử và sự nghiệp về ca sĩ A Páo
A Páo, một trong những giọng ca độc đáo và giàu cảm xúc của làng nhạc Việt Nam, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả qua những ca khúc đậm chất dân tộc và trữ tình. Sinh ra và lớn lên giữa núi rừng Tây Bắc, A Páo không chỉ mang đến những giai điệu mộc mạc, chân thành mà còn truyền tải tinh thần và văn hóa của đồng bào dân tộc qua từng lời ca, tiếng hát.
Tiểu sử về ca sĩ A Páo
Ngô Sỹ Ngọc, được biết đến với nghệ danh A Páo, sinh năm 1988 tại Tân Kỳ, Nghệ An, hiện đang ở tuổi 36. Anh là một youtuber và nghệ sĩ nổi tiếng, sử dụng tài năng âm nhạc và đam mê nghệ thuật của mình để thúc đẩy du lịch và mời gọi du khách khám phá vẻ đẹp của cao nguyên đá Hà Giang.
Với hơn 300 nghìn người theo dõi trên kênh YouTube cá nhân, A Páo không chỉ là một nghệ sĩ, mà còn là một nhà sáng tạo nội dung du lịch số, tạo nên ấn tượng mạnh mẽ với du khách cả trong và ngoài nước.
Hành trình nghệ thuật và quảng bá du lịch
Sau khi tốt nghiệp từ Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc, A Páo nhận được nhiều lời mời hợp tác từ các đoàn nghệ thuật, nhưng anh đã lựa chọn trở về Hà Giang – nơi anh coi là quê hương thứ hai.
Tại Hà Giang, anh đã đắm mình vào nền văn hóa đặc sắc và phong cảnh hùng vĩ của vùng đất này, điều đã làm cho âm nhạc của anh trở nên đặc biệt và mang đậm dấu ấn riêng. Đối với A Páo, sáng tác về cao nguyên đá là một nhu cầu không thể thiếu, tựa như việc ăn khi đói hay uống khi khát.
Ngay từ những video đầu tiên được đăng tải trên các nền tảng như YouTube và Facebook, cái tên A Páo đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của cộng đồng. Mặc dù nhận được nhiều sự ủng hộ, anh cũng phải đối diện với không ít ý kiến trái chiều và phê phán.
Tuy nhiên, với niềm đam mê mãnh liệt và sự kiên định, anh vẫn trung thành với mục tiêu ban đầu. Quyết định hóa thân thành “A Páo” (một cái tên có nguồn gốc từ tiếng H’Mông, nghĩa là “Ngọc” trong tiếng Việt) được anh đưa ra sau nhiều suy nghĩ kỹ lưỡng.
Trong trang phục truyền thống của người H’Mông, A Páo mong muốn chào đón du khách và chia sẻ văn hóa độc đáo của dân tộc mình thông qua tiếng sáo, điệu nhảy, và những giai điệu đậm chất dân tộc.
Ca khúc “Khu mấn quê mình” với những ca từ gây tranh cãi như “Khu mấn quê mình ngon lắm em ơi…” đã vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng, đặc biệt là những người yêu nhạc tại Nghệ An và Hà Tĩnh. Lời bài hát bị cho là thiếu văn hóa, không tôn trọng bản sắc quê hương, đã khiến dư luận bùng nổ, và A Páo nhanh chóng trở thành đối tượng bị chỉ trích, lăng mạ trên mạng xã hội. Nhiều người cho rằng anh là kẻ ít học, không hiểu biết và thiếu tôn trọng truyền thống văn hóa.
Vậy A Páo có sai không? Anh hoàn toàn sai khi sáng tác và thể hiện bài “Khu mấn quê mình”. Có lẽ vì sự cao hứng và mất kiểm soát cảm xúc, cùng với việc được tâng bốc quá mức từ người hâm mộ và cộng đồng mạng, A Páo đã rơi vào tình trạng “ngáo” về sức mạnh của sự nổi tiếng.
A Páo có mắc bệnh ngôi sao không? Có, và điều này rất rõ ràng. Tôi dám khẳng định điều đó vì tôi đã từng tiếp xúc và nghe A Páo hát. Anh sẵn sàng xuất hiện ở bất kỳ chương trình nào, bất kể địa điểm, miễn là đáp ứng được mức cát-xê mà anh và ekip đưa ra.
Vậy A Páo có đáng thương không? Rất đáng thương. Tuổi trẻ ai cũng có những phút giây bồng bột và bốc đồng, đặc biệt khi sự nổi tiếng và danh vọng đến quá nhanh và bất ngờ, khiến A Páo lầm tưởng mình là một ngôi sao không thể bị chỉ trích.
Khi sự cố xảy ra, cả xã hội và cộng đồng mạng đã lên án và dùng những từ ngữ thô tục, thiếu văn hóa để chửi bới A Páo, thậm chí còn nặng nề hơn cả ca từ trong bài “Khu mấn quê mình” do anh sáng tác. Đáng tiếc là trong đó có cả những người trí thức và quan chức về hưu cũng hùa theo dư luận để phê phán, mạt sát anh.
Còn nhớ khoảng ba năm trước, khi Hà Tĩnh phát hiện một trường hợp nhiễm Covid-19, trong khi các cơ quan chức năng đang cố gắng khoanh vùng và kiểm soát dịch, các tài khoản mạng xã hội lại đua nhau thêu dệt những câu chuyện không có thật về người nhiễm bệnh, gây tổn hại đến tinh thần và tình cảm của họ. Nhiều người suy sụp không phải vì bệnh tật mà vì những làn sóng tẩy chay, chửi bới, sỉ nhục từ cộng đồng mạng.
Trong sự việc liên quan đến bài hát “Khu mấn quê mình,” nếu nhìn nhận công bằng, A Páo vừa đáng trách vừa đáng thương. Đáng trách vì có lẽ anh chưa hiểu hết ý nghĩa của từ “khu mấn” mà đã đưa vào bài hát, dẫn đến việc làm tổn thương lòng tự ái của người dân xứ Nghệ. Đáng thương vì anh phải đối mặt một mình giữa cơn bão truyền thông, bị cộng đồng mạng vùi dập không thương tiếc.
A Páo cũng là con người, không tránh khỏi những phút giây bồng bột. Nếu trong gia đình chúng ta có người thân rơi vào sai lầm như A Páo và bị cộng đồng mạng vùi dập, liệu chúng ta có thấy đáng thương không? Đối với một nghệ sĩ, sáng tác được một, hai ca khúc mà mọi người yêu mến và hát trong mỗi thôn xóm, góc phố đã là thành công và để lại dấu ấn. A Páo đã mang đến cho xứ Nghệ hai bài hát “Hà Tĩnh quê ơi” và “Tìm em câu ví sông Lam” được nhiều người yêu mến.
Hai bài hát này được đánh giá là chân chất, mộc mạc, và không phải ngẫu nhiên mà được nhiều người yêu thích và hát đến vậy. Một số người cho rằng ca từ trong các bài hát này là sự cắt ghép từ nhiều nguồn, nhưng nếu vậy, tại sao không ai khác đã làm điều đó trước A Páo? Thay vì a dua chỉ trích khi ai đó gặp sự cố, chúng ta nên đánh giá một cách công bằng và khách quan hơn.
“Kỷ lục gia” Mão Mèo
Người bạn mà A Páo trở về Tân Kỳ để dự đám cưới là Nguyễn Văn Mão, được biết đến với biệt danh “Mão Mèo”. Anh là một nhân vật truyền cảm hứng khởi nghiệp và đam mê tận hiến cho giới trẻ trong nhiều năm qua. Sinh năm 1988, Mão hiện là Nghệ nhân Quốc gia, Nghệ nhân Bàn tay vàng về chế tác nhạc cụ truyền thống.
Anh còn là Chủ tịch Câu lạc bộ Sáo trúc Việt Nam và sở hữu hai kỷ lục Guinness Việt Nam: “Người chế tác cây sáo trúc lớn nhất Việt Nam” và “Người biểu diễn nhạc cụ làm từ nhiều loại rau, củ, quả nhất Việt Nam”. Trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok và YouTube, Mão thu hút hơn 1 triệu người theo dõi.
Sự nghiệp của Nguyễn Văn Mão bắt đầu từ cây sáo trúc khi anh còn là sinh viên tại Hà Nội. Nhận thấy phong trào chơi sáo trúc ở các trường đại học thiếu sự gắn kết, anh đã tạo ra các trang web, fanpage, và kênh YouTube để thu hút và kết nối cộng đồng yêu thích sáo trúc.
Bên cạnh đó, anh còn tích cực dạy thổi sáo miễn phí và biểu diễn ở nhiều nơi, góp phần xây dựng hơn 200 câu lạc bộ sáo trúc trên toàn quốc. Sau 10 năm nỗ lực, Fanpage của Câu lạc bộ Sáo trúc Việt Nam đã thu hút hơn 113.200 thành viên tham gia.
Trong quá trình phát triển phong trào, Mão đã tự tay chế tác những cây sáo trúc để tặng bạn bè, được đánh giá cao bởi chất lượng. Từ đó, anh nảy ra ý tưởng kinh doanh nhạc cụ sáo trúc. Bắt đầu từ việc bán sáo trúc online, đến cuối năm 2013, Mão mở cửa hàng sáo trúc đầu tiên tại Hà Nội.
Đến năm 2017, anh thành lập công ty với xưởng sản xuất sáo trúc tại huyện Tân Kỳ và mở chuỗi 25 cửa hàng trên cả nước, tạo việc làm cho nhiều người. Cây sáo trúc thủ công của anh đã được xuất khẩu đến 20 quốc gia trên thế giới.
Cũng trong năm 2017, theo lời khuyên của một người bạn, Mão Mèo bắt đầu sản xuất ống hút tre thân thiện với môi trường để thay thế ống nhựa. Từ đơn hàng đầu tiên với 5.000 ống hút tre, sau hai năm, sản phẩm của anh đã được xuất khẩu sang hơn 30 quốc gia, đem về doanh thu hàng chục tỷ đồng.
Nguyễn Văn Mão chia sẻ rằng: “Khi công việc đang vào guồng thì dịch Covid-19 ập đến. Sau đó, nền kinh tế toàn cầu bị ảnh hưởng bởi chiến tranh. Đơn hàng ít đi, quy mô sản xuất và kinh doanh cũng thu hẹp với 15 cửa hàng.
Dù khó khăn, tôi vẫn tự tin và cố gắng làm tốt nhất công việc của mình. Thời gian tới, tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và sản xuất các sản phẩm từ tre, trúc như dao, thìa, dĩa, khay trà, cốc, đũa, ống đựng vật dụng để xuất khẩu.”
Ban đầu, A Páo mở một quán cà phê trên đỉnh Mã Pì Lèng, nơi du khách thường dừng chân để nghỉ ngơi và ngắm cảnh. Tuy nhiên, khi anh khoác lên mình trang phục người H’Mông và biểu diễn những giai điệu từ tiếng sáo, tiếng khèn, và lời ca, du khách không chỉ dừng lại mà còn bị cuốn hút bởi trải nghiệm độc đáo này.
Nhiều người đã quay video và chia sẻ như thể họ đang ghi lại kỷ niệm với một người bạn thân thiết. Mỗi ngày, những màn biểu diễn giản dị nhưng đầy cảm xúc của A Páo đều được ghi lại và chia sẻ trên YouTube. Chính sự mộc mạc và độc đáo của anh tại đỉnh Mã Pì Lèng đã thu hút lượng lớn người xem, khiến họ không chỉ khao khát đến Hà Giang mà còn muốn trực tiếp thưởng thức âm nhạc của anh.
Khi kênh YouTube của A Páo thu hút được lượng lớn khán giả, nhiều người đã đề nghị anh quay video tại các làng bản để họ có thể khám phá thêm về cuộc sống địa phương. Trong quá trình này, A Páo đã ghi lại những hình ảnh tuyệt đẹp cùng với con người độc đáo của các làng bản mà anh ghé thăm.
Trong nhiều trường hợp, anh gặp phải những tình huống khó khăn và người dân địa phương cần sự giúp đỡ. Đáp lại, nhiều khán giả đã tự nguyện đóng góp để anh có thể hỗ trợ những hoàn cảnh khó khăn. Mỗi chuyến đi từ thiện của A Páo đều được ghi lại và chia sẻ trên YouTube, thu hút ngày càng nhiều sự ủng hộ từ cộng đồng cho những người cần giúp đỡ.
Trong hành trình của mình, A Páo thường phải đối mặt với những thử thách lớn về đường sá. Ở những vùng núi đá hiểm trở, nơi nhiều bản làng không có đường xe, anh phải đỗ xe và tiếp tục cuộc hành trình bằng cách leo bộ qua những con đường mòn, vách núi và vực sâu.
Trong những chuyến đi từ thiện, anh gặp không ít câu chuyện đời đầy xót xa, nhưng câu chuyện khiến anh xúc động nhất là về Dzi, một cậu bé H’Mông mù cả hai mắt nhưng lại đam mê học thổi sáo. A Páo đã nhận Dzi làm học trò, mua sáo tặng em và dạy em thổi sáo. Hiện tại, Dzi đã trở thành một nghệ sĩ thổi sáo tài ba, và đó chính là niềm vui lớn nhất đối với A Páo.
A Páo không chỉ là một nghệ sĩ và nhà du lịch mà còn là biểu tượng của đam mê, kiên định và lòng nhân ái. Những giai điệu của anh không chỉ làm say mê lòng người về cao nguyên đá Hà Giang mà còn khơi dậy tinh thần hảo tâm và lòng nhân ái trong cộng đồng.
Hy vọng rằng qua những thử thách và sóng gió mà A Páo đã trải qua, anh sẽ rút ra được những bài học quý giá, tiếp tục phát triển đam mê âm nhạc và cống hiến những tác phẩm chất lượng, chân thành đến với cộng đồng. Mỗi người chúng ta cũng nên nhìn nhận mọi việc một cách công tâm và có lý có tình, để khi ai đó vấp ngã, họ có thể đứng dậy và tiếp tục con đường mình đã chọn.