Bí kíp cách gói bánh chưng bằng lá chuối chi tiết từng bước

Cách gói bánh chưng bằng lá chuối là một phương pháp truyền thống độc đáo, đặc biệt phổ biến ở các vùng miền khi lá dong không có sẵn. Lá chuối không chỉ dễ tìm, dễ sơ chế mà còn mang lại hương vị thơm ngon đặc trưng cho bánh chưng. Đối với những người yêu thích sự tiện lợi và muốn thử một chút sáng tạo trong việc gói bánh chưng, việc sử dụng lá chuối thay cho lá dong là một lựa chọn thú vị, giúp tạo nên những chiếc bánh đậm đà hương vị quê hương.

Nguyên liệu chuẩn bị để gói bánh chưng

Gạo nếp: Chọn loại gạo nếp cái hoa vàng, hạt to, tròn, dẻo và thơm

Đậu xanh: Đậu xanh không vỏ là lựa chọn tốt nhất, nên chọn loại đậu xanh hạt mẩy, đều. 

Thịt lợn: Thịt lợn ba chỉ hoặc thịt vai có mỡ và nạc xen lẫn sẽ giúp bánh chưng béo ngậy. 

Lá chuối dùng để gói bánh, bạn cần chọn lá to, xanh tươi và không rách. 

Lạt buộc: Dùng lạt giang hoặc dây buộc chắc chắn để cố định bánh.

Gia vị: Muối, hạt tiêu dùng để ướp thịt và gạo nếp.

Cách sơ chế nguyên liệu

Gạo nếp

Ngâm gạo nếp: Vo sạch gạo nếp, sau đó ngâm gạo trong nước khoảng 6-8 giờ (hoặc qua đêm). Việc ngâm gạo sẽ giúp gạo mềm hơn và khi nấu, bánh sẽ dẻo ngon hơn.

Để ráo nước và trộn muối: Sau khi ngâm, vớt gạo ra để ráo nước. Trộn đều với một chút muối (khoảng 1-2 thìa cà phê) để gạo có vị đậm đà.

Đậu xanh

Ngâm đậu xanh: Đậu xanh cần được vo sạch và ngâm trong nước 4-5 giờ hoặc qua đêm cho mềm.

Hấp đậu xanh: Sau khi ngâm, vớt đậu ra để ráo nước. Hấp đậu xanh cho chín mềm, sau đó dùng muỗng hoặc cối giã nhuyễn đậu xanh. Bạn có thể trộn đậu với một chút muối để đậu có vị ngon hơn.

Thịt lợn

Sơ chế thịt: Rửa sạch thịt lợn, để ráo nước. Cắt thịt thành các miếng vừa ăn, kích thước khoảng 5-7 cm.

Ướp thịt: Thịt sau khi cắt được ướp với muối, tiêu và một ít hành tím băm nhỏ. Ướp trong khoảng 30 phút để thịt thấm gia vị, giúp bánh chưng có hương vị đậm đà.

Lá chuối

Sơ chế lá chuối: Rửa sạch lá chuối dưới vòi nước để loại bỏ bụi bẩn. Để lá mềm và dễ gói, bạn có thể hơ qua lửa hoặc chần lá chuối trong nước sôi khoảng 1-2 phút rồi vớt ra để ráo. Cắt bỏ phần cuống lá cứng nếu cần và xếp lá thành từng lớp để chuẩn bị gói bánh.

Chuẩn bị lạt buộc: Cắt lạt giang hoặc dây buộc thành các đoạn vừa đủ để buộc bánh.

Hướng dẫn cách gói bánh chưng bằng lá chuối

Bước 1: Chuẩn bị lá chuối

• Làm mềm lá: Rửa sạch lá chuối và lau khô. Để lá chuối mềm dẻo và dễ gói, bạn có thể hơ lá qua lửa hoặc chần nhanh trong nước sôi. Sau đó, cắt lá chuối thành từng đoạn vừa đủ để gói bánh, thường khoảng 30-40 cm.
• Xếp lá: Xếp lá chuối thành từng lớp, mỗi lớp gồm 2-3 lá xếp chồng lên nhau theo hình chữ thập (một lớp ngang, một lớp dọc) để đảm bảo khi gói, bánh sẽ được bọc kín.

Bước 2: Đổ gạo nếp vào lá chuối

• Cho gạo nếp vào: Lấy một lượng gạo nếp đã chuẩn bị, rải đều lên giữa lớp lá chuối đã xếp. Lượng gạo tùy thuộc vào kích thước bánh bạn muốn làm, thường là khoảng 1-2 nắm gạo.
• Tạo lòng bánh: Dùng tay ấn nhẹ gạo để tạo một lòng trũng ở giữa, nơi bạn sẽ cho nhân đậu xanh và thịt vào.

Bước 3: Thêm nhân đậu xanh và thịt

• Thêm đậu xanh: Lấy một lượng đậu xanh đã giã nhuyễn, đặt vào giữa phần gạo nếp vừa tạo lòng. Đậu xanh nên được nén nhẹ để tạo thành lớp nhân chắc chắn.
• Thêm thịt lợn: Đặt một miếng thịt lợn đã ướp gia vị lên trên lớp đậu xanh. Sau đó, phủ thêm một lớp đậu xanh mỏng lên trên miếng thịt.

Bước 4: Phủ thêm gạo và gói bánh

• Phủ gạo nếp: Sau khi đặt nhân, bạn phủ thêm một lớp gạo nếp lên trên để bao phủ hoàn toàn phần nhân bên trong.
• Gói bánh: Gấp các cạnh lá chuối lại theo hình vuông để bao kín phần gạo và nhân bên trong. Gấp lá chuối từ cạnh dưới lên trước, sau đó gấp các cạnh bên và cuối cùng là cạnh trên. Khi gấp, nhớ giữ chặt tay để bánh được gói chắc chắn và không bị bung.

Bước 5: Buộc lạt

• Buộc lạt: Dùng lạt giang hoặc dây buộc đã chuẩn bị, buộc bánh theo hình chữ thập để cố định hình dáng bánh. Buộc chặt nhưng không quá mạnh tay để tránh làm vỡ bánh. Thông thường, bạn cần buộc 4 lạt (2 lạt ngang và 2 lạt dọc) để đảm bảo bánh được buộc kín.

Bước 6: Luộc bánh

• Luộc bánh: Đun sôi nồi nước lớn, sau đó cho bánh chưng vào luộc. Bánh chưng thường cần luộc từ 8-10 giờ để bánh chín đều. Trong quá trình luộc, bạn cần thêm nước thường xuyên để đảm bảo bánh luôn ngập nước.
• Kiểm tra bánh: Sau khi luộc đủ thời gian, lấy bánh ra và để ráo nước. Bạn có thể ép nhẹ bánh dưới vật nặng để bánh có hình dáng vuông vức và gạo nếp bên trong được nén chặt.

Lưu ý khi gói bánh chưng bằng lá chuối

• Chọn lá chuối tươi, xanh, không bị rách, không có vết đốm hoặc hỏng. Lá chuối tươi giúp bánh chưng giữ được hương vị thơm ngon và hình dáng đẹp sau khi luộc.
• Sơ chế lá chuối đúng cách: Trước khi gói, lá chuối cần được rửa sạch và lau khô. Để lá mềm hơn và dễ gói, bạn có thể hơ qua lửa hoặc chần qua nước sôi. Xếp lá chuối thành nhiều lớp chồng lên nhau để đảm bảo bánh được bọc kín. Điều này giúp giữ nhân bánh không bị rơi ra ngoài và đảm bảo bánh có hình dáng vuông vức.
• Buộc lạt vừa phải: Lạt giang hoặc dây buộc cần được buộc vừa phải, không quá chặt nhưng cũng không quá lỏng. Nếu buộc quá chặt, bánh có thể bị ép quá mức, làm vỡ lá và rò rỉ nhân ra ngoài. Nếu buộc quá lỏng, bánh sẽ không giữ được hình dáng vuông đẹp sau khi luộc.
• Chọn kích thước bánh phù hợp: Khi gói bánh chưng bằng lá chuối, bạn cần cân nhắc kích thước của bánh sao cho vừa đủ với lượng lá và lạt đã chuẩn bị. Kích thước bánh cần được điều chỉnh để bánh chín đều và dễ luộc.
• Thường xuyên kiểm tra nước luộc: Trong quá trình luộc bánh chưng, bạn cần kiểm tra nồi nước thường xuyên. Đảm bảo bánh luôn được ngập trong nước để tránh tình trạng bánh bị sống hoặc không chín đều. Nếu nước cạn, hãy thêm nước sôi vào nồi để giữ nhiệt độ ổn định.
• Ép bánh sau khi luộc: Sau khi bánh chưng đã luộc chín, bạn nên ép nhẹ bánh dưới vật nặng để bánh có hình dáng vuông vức và nhân bánh bên trong được nén chặt. Việc ép bánh cũng giúp loại bỏ bớt nước thừa và làm cho bánh dẻo ngon hơn.

Cách gói bánh chưng bằng lá chuối không chỉ mang lại sự mới lạ mà còn giữ nguyên giá trị truyền thống của món bánh chưng Việt Nam. Dù bạn là người mới bắt đầu hay đã quen thuộc với việc gói bánh, sử dụng lá chuối sẽ mang đến trải nghiệm ẩm thực đầy sáng tạo và thú vị. Hãy thử ngay để cảm nhận sự khác biệt và lan tỏa hương vị truyền thống đến mọi người thân yêu trong dịp lễ Tết.