Hợp đồng là gì? Phân loại và hướng dẫn sử dụng hợp đồng

Bạn đang tham gia vào một giao dịch quan trọng nhưng chưa hiểu rõ về “hợp đồng”? Bài viết này sẽ là cẩm nang hữu ích dành cho bạn, giải đáp mọi thắc mắc về “hợp đồng là gì”, vai trò, phân loại và hướng dẫn sử dụng hiệu quả để bảo vệ quyền lợi của bạn.

Hợp đồng là gì

Dưới đây là khái niệm cơ bản và phân loại hợp đồng:

Khái niệm

Hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.

Theo Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng phải hội tụ đủ các yếu tố sau:

Có sự thỏa thuận về các điều khoản của hợp đồng: Các bên tham gia hợp đồng phải tự nguyện, bình đẳng, có ý thức pháp luật và hành vi pháp lý đầy đủ, đồng thời thỏa thuận về các điều khoản thiết yếu của hợp đồng, bao gồm:

• Nội dung hợp đồng: Xác định việc thực hiện hoặc không thực hiện hành vi cụ thể.
• Hình thức hợp đồng: Hợp đồng có thể được lập thành văn bản hoặc bằng lời nói.
• Giá cả: Xác định giá trị bằng tiền hoặc bằng tài sản khác để thực hiện nghĩa vụ của bên bán.
• Thời hạn thực hiện hợp đồng: Xác định thời điểm bắt đầu và kết thúc việc thực hiện nghĩa vụ của các bên.
• Địa điểm thực hiện hợp đồng: Xác định nơi thực hiện nghĩa vụ của các bên.

Các bên tham gia hợp đồng có năng lực pháp lý để thực hiện hợp đồng: Các bên tham gia hợp đồng phải là cá nhân, tổ chức có đủ năng lực pháp lý để thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình theo hợp đồng.

Nội dung hợp đồng không vi phạm pháp luật: Nội dung hợp đồng không được vi phạm quy định của pháp luật, đạo đức xã hội, xâm phạm lợi ích hợp pháp của Nhà nước, của tổ chức, của cá nhân.

Phân loại hợp đồng

Hợp đồng được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, trong đó phổ biến nhất là theo mục đích của hợp đồng:

• Hợp đồng mua bán: Là sự thỏa thuận giữa các bên về việc một bên bán tài sản cho bên mua và bên mua trả tiền cho bên bán.
• Hợp đồng cho thuê: Là sự thỏa thuận giữa các bên về việc một bên cho bên kia thuê tài sản và bên thuê trả tiền thuê cho bên cho thuê.
• Hợp đồng vay mượn: Là sự thỏa thuận giữa các bên về việc một bên cho bên kia vay tiền và bên vay phải trả lại tiền cho bên cho vay.
• Hợp đồng ủy thác: Là sự thỏa thuận giữa các bên về việc một bên ủy quyền cho bên kia thực hiện một việc nào đó.
• Hợp đồng lao động: Là sự thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động về việc người lao động làm việc cho người sử dụng lao động và người sử dụng lao động trả tiền công cho người lao động.

Hướng dẫn sử dụng hợp đồng

Dưới đây là hướng dẫn sử dụng hợp đồng cơ bản cho bạn tham khảo:

Đọc kỹ các điều khoản của hợp đồng

Đây là bước quan trọng nhất để đảm bảo bạn hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong hợp đồng. Hãy dành thời gian để đọc kỹ tất cả các điều khoản, bao gồm cả những điều khoản nhỏ và chi tiết. Nếu bạn không hiểu rõ bất kỳ điều khoản nào, hãy yêu cầu bên kia giải thích cho bạn hiểu rõ trước khi ký.

Xác định nội dung và các bên tham gia hợp đồng

Nội dung hợp đồng cần ghi rõ các cam kết và nghĩa vụ của các bên tham gia. Ví dụ, trong hợp đồng mua bán, nội dung hợp đồng cần ghi rõ loại hàng hóa, số lượng, giá cả, thời gian giao hàng, hình thức thanh toán, v.v.

Hợp đồng cần ghi rõ thông tin của các bên tham gia, bao gồm tên, địa chỉ, số điện thoại, email, v.v.

Xác định thời hạn và địa điểm thực hiện hợp đồng

Hợp đồng cần ghi rõ thời hạn thực hiện các cam kết và nghĩa vụ của các bên tham gia.

Hợp đồng cần ghi rõ địa điểm thực hiện các cam kết và nghĩa vụ của các bên tham gia.

Xác định hình thức thanh toán và các điều khoản giải quyết tranh chấp

Hợp đồng cần ghi rõ hình thức thanh toán, bao gồm phương thức thanh toán, thời gian thanh toán, v.v.

Hợp đồng cần ghi rõ cách thức giải quyết tranh chấp khi có mâu thuẫn xảy ra giữa các bên tham gia.

Ký tên và đóng dấu

Sau khi đã đọc kỹ và hiểu rõ tất cả các điều khoản của hợp đồng, các bên tham gia cần ký tên và đóng dấu (nếu có) để hợp đồng có hiệu lực pháp luật.

Lưu ý gì khi sử dụng hợp đồng

Để đảm bảo quyền lợi của bản thân và tránh những tranh chấp không đáng có khi sử dụng hợp đồng, bạn cần lưu ý những điều sau:

Trước khi ký kết hợp đồng

Chọn đối tác uy tín: Hãy tìm hiểu kỹ về đối tác trước khi ký kết hợp đồng để đảm bảo họ là một tổ chức hoặc cá nhân uy tín, có năng lực thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng.

Đọc kỹ các điều khoản của hợp đồng: Hãy dành thời gian để đọc kỹ tất cả các điều khoản của hợp đồng, đảm bảo rằng bạn hiểu rõ nghĩa vụ của mình và của các bên tham gia hợp đồng khác. Nếu bạn không hiểu rõ bất kỳ điều khoản nào, hãy yêu cầu bên kia giải thích cho bạn hiểu rõ trước khi ký.

Yêu cầu giải thích các điều khoản mà bạn không hiểu: Nếu bạn không hiểu rõ bất kỳ điều khoản nào của hợp đồng, hãy yêu cầu bên kia giải thích cho bạn hiểu rõ trước khi ký.

Thương lượng các điều khoản hợp đồng: Nếu bạn không đồng ý với bất kỳ điều khoản nào trong hợp đồng, bạn có thể thương lượng với bên kia để thay đổi các điều khoản đó.

Bảo lưu bằng chứng về việc ký kết hợp đồng: Giữ lại bản hợp đồng đã ký kết và các bằng chứng khác liên quan đến việc ký kết hợp đồng để có thể sử dụng khi cần thiết.

Trong khi thực hiện hợp đồng

Thực hiện đúng nghĩa vụ của mình theo hợp đồng: Hãy thực hiện đúng tất cả các nghĩa vụ của mình theo hợp đồng. Nếu bạn không thể thực hiện nghĩa vụ của mình, bạn cần thông báo cho bên kia biết và tìm kiếm giải pháp.

Giữ liên lạc với bên kia: Hãy giữ liên lạc với bên kia để cập nhật thông tin và giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng.

Lưu giữ hồ sơ: Hãy lưu giữ tất cả các hồ sơ liên quan đến việc thực hiện hợp đồng, bao gồm hóa đơn, biên lai, email, v.v.

Sau khi thực hiện hợp đồng

Kiểm tra xem các bên đã hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ của mình theo hợp đồng hay chưa.

Thanh toán các khoản tiền còn lại theo hợp đồng.

Lưu giữ bản hợp đồng và các hồ sơ liên quan trong ít nhất 5 năm.

Hợp đồng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong mọi hoạt động kinh tế, xã hội. Hiểu rõ về “hợp đồng là gì” và cách sử dụng hợp đồng hiệu quả sẽ giúp bạn bảo vệ quyền lợi của bản thân và doanh nghiệp, đồng thời góp phần xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, an toàn. Hãy dành thời gian tìm hiểu kỹ về hợp đồng trước khi tham gia vào bất kỳ giao dịch nào để đảm bảo an toàn và thành công.