Tiểu sử Phùng Quang Thanh – Huyền thoại quân sự Việt Nam

Phùng Quang Thanh, một trong những tướng lĩnh hàng đầu của Quân đội nhân dân Việt Nam, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử quân sự nước nhà. Với quân hàm Đại tướng và hơn nửa thế kỷ cống hiến cho đất nước, ông từng giữ vị trí Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, góp phần quan trọng vào việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Tiểu sử Phùng Quang Thanh

Phùng Quang Thanh (2 tháng 2 năm 1949 – 11 tháng 9 năm 2021) là một trong những tướng lĩnh xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam, từng mang quân hàm Đại tướng và giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam từ năm 2006 đến 2016. Ông cũng là Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam từ năm 2001 đến 2006, và Ủy viên Bộ Chính trị các khóa X và XI. Ngoài ra, ông còn là Đại biểu Quốc hội Việt Nam các khóa XI, XII, XIII.

Phùng Quang Thanh sinh ra tại xã Thạch Đà, huyện Mê Linh, Vĩnh Phúc (nay là huyện Mê Linh, Hà Nội). Ông gia nhập Quân đội nhân dân Việt Nam vào năm 1967 và tham gia chiến đấu tại các chiến trường Quảng Trị, Nam Lào trong Chiến tranh Việt Nam, cũng như trong Chiến tranh biên giới phía Bắc.

Năm 1968, Phùng Quang Thanh gia nhập Đảng Nhân dân Cách mạng Việt Nam. Năm 1971, ông được tuyên dương danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân vì thành tích chiến đấu xuất sắc khi ông giữ chức Trung đội trưởng thuộc Trung đoàn 64, Sư đoàn 320 Đồng Bằng. Một trong những trận đánh nổi bật nhất của ông diễn ra vào ngày 11 tháng 2 năm 1971, khi ông chỉ huy Trung đội 1, Đại đội 9, Tiểu đoàn 9, trực tiếp tham gia trận chiến giữ đồi Không Tên, diệt nhiều địch và giữ vững trận địa.

Sau thời gian chiến đấu, ông được gửi đi học tại Trường Sĩ quan Lục quân từ tháng 10 năm 1971 đến tháng 6 năm 1972. Sau đó, ông trở lại đội chiến đấu, giữ chức Tiểu đoàn phó và sau đó là Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 9.

Từ tháng 8 năm 1974 đến tháng 12 năm 1976, Phùng Quang Thanh được cử đi học đào tạo cán bộ trung đoàn tại Học viện Quân sự (nay là Học viện Lục quân). Từ năm 1977 đến 1989, ông lần lượt giữ các chức vụ chỉ huy từ cấp Trung đoàn đến Sư đoàn.

Tháng 9 năm 1986, ông trở thành Đảng ủy viên và Phó Bí thư Đảng ủy Sư đoàn 390, sau đó giữ chức Sư đoàn trưởng Sư đoàn 390 thuộc Quân đoàn 1. Tháng 8 năm 1988, ông trở thành Sư đoàn trưởng Sư đoàn Bộ binh 312. Năm 1989, ông được cử đi học tại Học viện Quân sự Voroshilov (Liên Xô) và sau đó học tại Học viện Quân sự cấp cao (nay là Học viện Quốc phòng Việt Nam).

Từ tháng 8 năm 1991 đến tháng 8 năm 1993, ông giữ chức Sư đoàn trưởng Sư đoàn 312 lần thứ hai trước khi được điều về Cục Tác chiến Bộ Tổng Tham mưu, giữ chức Phó Cục trưởng vào năm 1993, và sau đó là Cục trưởng Cục Tác chiến Bộ Tổng Tham mưu vào năm 1995. Ông được thăng quân hàm Thiếu tướng vào năm 1994.

Tháng 12 năm 1997, Phùng Quang Thanh được điều về giữ chức Tư lệnh Quân khu 1 và được thăng quân hàm Trung tướng vào năm 1999. Từ tháng 5 năm 2001 đến tháng 8 năm 2006, ông giữ chức Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam và Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, được thăng hàm Thượng tướng vào năm 2003.

Ngày 27 tháng 6 năm 2006, Phùng Quang Thanh được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, thay thế Đại tướng Phạm Văn Trà. Trong nhiệm kỳ này, ông đã thực hiện nhiều cải cách và nâng cao năng lực của Quân đội nhân dân Việt Nam. Ngày 6 tháng 7 năm 2007, ông được Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trao quân hàm Đại tướng.

Ngoài ra, Phùng Quang Thanh cũng từng giữ chức Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm và Cứu nạn, và là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam các khóa IX, X, XI, Ủy viên Bộ Chính trị khóa X và XI. Tại Kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa XIII, ông tiếp tục được Quốc hội phê chuẩn làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

Tháng 1 năm 2016, tại Đại hội lần thứ XII của Đảng, ông không tái cử Ủy viên Trung ương Đảng để chuẩn bị nghỉ hưu. Tháng 4 năm 2016, tại Kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa XIII, ông chính thức được miễn nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

Ngày 11 tháng 9 năm 2018, Phùng Quang Thanh được trao Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng bởi Trần Quốc Vượng, Thường trực Ban Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII. Đại tướng Phùng Quang Thanh qua đời vào ngày 11 tháng 9 năm 2021, để lại nhiều tiếc thương cho gia đình và đồng chí, đồng đội.

Phùng Quang Thanh là một tướng lĩnh quân đội xuất sắc, người đã có những đóng góp to lớn cho Quân đội nhân dân Việt Nam và an ninh quốc phòng của đất nước. Cuộc đời và sự nghiệp của ông là tấm gương sáng cho các thế hệ quân nhân Việt Nam.

Lạm phát tướng

Trong giai đoạn từ năm 2006 đến 2014, dưới thời Đại tướng Phùng Quang Thanh khi ông giữ chức Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, số lượng sĩ quan cấp tướng trong Quân đội nhân dân Việt Nam đã tăng đáng kể. Theo ông Nguyễn Đăng Quang, cựu Đại tá Công an, có tổng cộng 231 sĩ quan cấp tướng được thụ phong, bao gồm 10 Thượng tướng, 65 Trung tướng, và 157 Thiếu tướng. Đặc biệt, Bộ trưởng Phùng Quang Thanh còn đề xuất phong hàm Thiếu tướng cho Chủ nhiệm các Khoa chính trị Mác-Lênin của các Học viện Quân sự và Thượng tướng cho Giám đốc Học viện Quốc phòng.

Đến tháng 12 năm 2014, số lượng sĩ quan cấp tướng trong quân đội Việt Nam đã đạt 489 người, tăng gấp 13 lần so với con số 36 tướng vào ngày 30 tháng 4 năm 1975. Tuy nhiên, con số này vượt quá quy định trong Luật sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, theo đó quân đội chỉ được phép có tối đa 415 sĩ quan cấp tướng.

Sức khỏe

Trong một thời gian dài, việc Đại tướng Phùng Quang Thanh không xuất hiện trong các sự kiện chính trị quan trọng của Việt Nam đã dấy lên nhiều đồn đoán về tình trạng sức khỏe của ông. Ông vắng mặt tại cuộc họp Chính phủ thường kỳ vào ngày 29 tháng 6 năm 2015 và Đại hội thi đua quyết thắng toàn quân lần thứ IX khai mạc vào sáng ngày 1 tháng 7 năm 2015 tại Hà Nội.

Ngày 1 tháng 7 năm 2015, báo Tuổi Trẻ đưa tin từ Ban Bảo vệ và Chăm sóc Sức khỏe Trung ương rằng Đại tướng Phùng Quang Thanh đã sang Pháp chữa bệnh từ một tuần trước đó. Tại Pháp, ông đã được phẫu thuật vào tối ngày 30 tháng 6 năm 2015. Theo nguồn tin, ông Thanh bị chấn thương vùng ngực từ thời chiến, dẫn đến tình trạng phổi bị xơ hóa một phần. Kết quả sinh thiết không cho thấy ông mắc bệnh ung thư, nhưng tình trạng “ho nặng” và xơ hóa phổi có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư phổi.

Sáng ngày 2 tháng 7 năm 2015, Trưởng ban Bảo vệ và Chăm sóc Sức khỏe Trung ương, ông Nguyễn Quốc Triệu, cho biết Đại tướng Phùng Quang Thanh bị u phổi, nhưng khối u lành tính. Cũng trong ngày 2 tháng 7, Phạm Gia Khải, thành viên Ban Bảo vệ và Chăm sóc Sức khỏe Trung ương, xác nhận rằng ông Thanh đang điều trị bệnh ở Paris, Pháp. Trước khi sang Pháp, các bác sĩ đã phát hiện một vết sẹo trong phổi do vết thương thời chiến tranh chống Mỹ.

Ngày 6 tháng 7 năm 2015, Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam đã xử phạt báo Đời sống và Pháp luật 30 triệu đồng vì trang web của báo này đã đăng bài viết “Tiểu sử Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh” với nội dung vi phạm quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện. Bài viết này đã bị xóa sau đó.

Ngày 20 tháng 7 năm 2015, một nguồn tin từ DPA (Thông tấn xã Đức) cho rằng Đại tướng Phùng Quang Thanh qua đời vào ngày 19 tháng 7 năm 2015 tại một bệnh viện ở Pháp khi đang điều trị bệnh ung thư phổi. Tuy nhiên, Trung tướng Võ Văn Tuấn, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, đã bác bỏ thông tin này và khẳng định sức khỏe của Đại tướng Phùng Quang Thanh đang ổn định. DPA sau đó đã gỡ bài báo khỏi trang web và chính thức gửi thư xin lỗi về thông tin sai lệch này.

Ngày 25 tháng 7 năm 2015, các báo đưa tin Đại tướng Phùng Quang Thanh đã trở về Việt Nam và được đưa về nhà riêng tại Vĩnh Phúc, Ba Đình, Hà Nội. Tuy nhiên, vẫn có dư luận nghi ngờ về việc ông đã thực sự trở về.

Ngày 27 tháng 7 năm 2015, ông vắng mặt trong lễ dâng hương tưởng niệm anh hùng liệt sĩ và viếng lăng Hồ Chủ tịch. Tuy nhiên, vào tối cùng ngày, ông đã xuất hiện tại hội trường Bộ Quốc phòng để tham dự Chương trình giao lưu nghệ thuật “Khát vọng đoàn tụ” nhằm tri ân các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, và các gia đình có công với cách mạng.

Qua đời

Sáng ngày 11 tháng 9 năm 2021, theo thông tin từ Ban Bảo vệ và Chăm sóc Sức khỏe Trung ương, Đại tướng Phùng Quang Thanh đã qua đời tại nhà riêng ở Hà Nội vào hồi 03 giờ 45 phút, sau một thời gian dài lâm bệnh. Mặc dù đã được Đảng, Nhà nước và các bác sĩ tận tình cứu chữa, nhưng do bệnh tình quá nặng, ông đã ra đi, hưởng thọ 72 tuổi.

Huân chương và huy chương

Huân chương, huy chương Việt Nam

• Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân (1971).
• Huân chương Hồ Chí Minh.
• Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất.
• 02 Huân chương Chiến công hạng Nhất.
• Huân chương Chiến công hạng Nhì.
• Huân chương Chiến công hạng Ba.
• Huân chương Kháng chiến hạng Nhì.
• Huân chương Kháng chiến hạng Ba.
• 02 Huân chương Chiến công giải phóng hạng Nhất.
• Huân chương Chiến công giải phóng hạng Nhì.
• 02 Huân chương Chiến công giải phóng hạng Ba.
• Huân chương Chiến sĩ giải phóng hạng Nhì.
• Huy chương Quân kỳ quyết thắng.
• Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Nhất, Nhì, Ba.
• Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng.
• Cùng nhiều phần thưởng cao quý khác của Việt Nam và quốc tế.

Huân chương, huy chương nước ngoài

• Huân chương Tự do hạng Nhất của CHDCND Lào.
• Huân chương Hoàng gia Sahametrei hạng Nhất của Vương quốc Campuchia.
• Huân chương Hữu nghị của Liên bang Nga.

Vinh danh

Ngày 7 tháng 5 năm 2024, UBND TP Thủ Đức đã đề nghị đổi tên quốc lộ 13 (đoạn từ cầu Bình Triệu đến cầu Vĩnh Bình) thành đường Phùng Quang Thanh, nhằm ghi nhớ và vinh danh những đóng góp to lớn của Đại tướng Phùng Quang Thanh đối với đất nước.

Cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng Phùng Quang Thanh là minh chứng cho lòng dũng cảm, sự kiên định và tinh thần phục vụ quên mình vì đất nước. Những đóng góp to lớn của ông sẽ mãi được ghi nhớ trong lòng dân tộc, như một tượng đài vững chắc của Quân đội nhân dân Việt Nam.